Eréndira Lucas Juárez

Niña cucaracha
Soy pequeña,
los niños de la escuela
dicen que tengo cuerpo de cucaracha,
pies de palo y una cara sucia.
Dicen que ellos son grandes,
no saben que soy una niña que piensa.
No me enojo si me llaman cucaracha,
una cucaracha con alas,
antenas para sentir,
que vive muchos años.
Prefiero eso a ser como ellos,
que se sienten grandes
sin cabeza ni pensamiento.
Xumpip tsumat
Aktsina tsumat kit,
mat laa kumu xumpip ktasiyuy
kiwankgoy kintalakgskgatán kpukgalhtawakga’
mat chakiwiliwa kit
mat lakgapalaga kit
mat tlakg laklanka xlakan
cha ni katsikgoy pi tlakg katuwa klakapastak
niklisitsiy maski xumpip kakintlawakgolh
tlakg tlan
kgalhiy xpakgan wa maa xumpip
kgalhiy laktsu x’akgalokgot tu liputsaanan,
laa kumu xumpip akglhuwa kat naklatamá
ni laa kumu ti laktlanka makgkatsinikgokan
ni katsikgoy tu wankgoy chu tu tlawakgoy.

Eréndira Lucas Juárez (Tuxtla, Zapotitlán de Méndez, Puebla). Poeta. Lengua materna: tutunakú.